Verslag van de Roadshow 2017

Geplaatst door admin on 8 mei 2017

Laat me beginnen met te zeggen dat als u als Trakehner fokker niet aanwezig kon zijn dat u dan wat gemist heeft. Het was een reuze interessante en vooral leerzame avond. Maar als u er niet bij kon zijn geen nood, hieronder een goed verslag van wat er besproken is en er volgt nog opvraagbaar een powerpoint van de presentatie waardoor u als lid van het TCN toch het programma kunt volgen en uw voordeel er mee kunt doen.
Wie is Ulrike

Ulrike Sahm doet deze Roadshow (dit was de negende dit jaar) , naast een baan als lerares en lid van de examencommissie aan de beroepsschool voor paardenhouders , doet zij veel werk voor het Trakehner Verband, om de fokkers te helpen begrijpen hoe het gaat met de Trakehner fokkerij, de Trakehner in het algemeen én om iedereen de kans te geven mee te groeien naar een toekomst voor ons Trakehner paard. Uiteraard was de presentatie in het Duits maar onze voorzitter Toon van Osch vertaalde alles waardoor het toch heel goed te volgen was. Ulrike heeft veel ervaring opgedaan met Trakehners, ervaring door het fokken en rijden met haar eigen paarden en in het verleden heeft ze gewerkt bij Gestut Hämelschenburg. Ze heeft onderzoek gedaan naar de verandering en de ontwikkeling van het fokprogramma van het Trakehner Verband van de laatste decennia. Daarnaast kan ze putten uit onderzoeken van diverse andere wetenschappers.

Haar verhaal begon met de visie van het Trakehner Verband: „Gezüchtet wird ein gesundes, im Trakehner Typ stehendes, großrahmiges und korrektes, in seinen Formen harmonisches, dabei rittiges und vielseitig veranlagtes Reit- und Sportpferd mit schwungvollen, raumgreifenden elastischen Bewegungen. Guter Charakter, ausgeglichenes Temperament, Intelligenz, Leistungsbereitschaft sowie Ausdauer und Härte in der Leistung sollen besonders hervorstechende Eigenschaften der inneren Veranlagung sein“.

Mooie Duitse termen die zich niet allemaal laten vertalen maar die toch heel goed verstaanbaar zijn. In deze visie staan veel fokdoelen en eigenschappen, zo veel dat het onmogelijk is om dit ideaal te bereiken. Elke fokker moet daarom voor zichzelf heel duidelijk bepalen welke doelen hij of zij in zijn fokkerij wil behalen.

Een aantal doelen is helder, maar wat is nu eigenlijk “Leistung” Wat is een prestatie? Wie bepaald wat prestatie is? Wie beoordeeld de prestatie?
Voor een renpaard is het duidelijk, wie het eerst bij de finish is levert een prestatie. Maar voor een dressuurpaard is dat aanzienlijk moeilijker. Het is een combinatie van veel factoren, de jury, de ruiter en in welk tijdperk er naar gekeken wordt. De Olympische paarden van 30 jaar geleden zouden nu geen proef meer kunnen winnen.

Kampioenen fokken

De vraag voor elke fokker moet dan ook zijn; voor wie fok ik en wat wil ik bereiken? Als je de kampioen wil fokken voor Neumunster is de kans daarop niet heel groot, maar een goed sportpaard of een familiepaard is veel realistischer. Als fokker kan je niet al je paarden aanhouden, dus je moet ook weten wat de markt wil hebben.

Binnen het Verband is het alleen mogelijk om 100% Trakehner te fokken. Een nadeel hiervan is dat de genenpool steeds kleiner wordt. Lijnenteelt kan goede eigenschappen binnen het ras versterken, maar kan er ook voor zorgen dat de slechte eigenschappen versterkt worden doorgegeven. Bij deze gesloten fokkerij is het daardoor erg belangrijk goed te selecteren. Paarden die niet passen in de richting van de fokkerijdoelen, of die ongewenste eigenschappen vererven, moeten hiervoor dan ook niet worden ingezet.

De andere methode van fokken is het inkruisen van andere rassen. Binnen de Trakehners mag ook vreemd bloed worden ingezet, het Engels- en Arabisch volbloed en Anglo-Arabisch mogen worden gebruikt. Ook is er de mogelijkheid om gebruik te maken van de Russische Trakehners. Doordat deze lijnen vanaf de Tweede Wereldoorlog gescheiden zijn gebleven van de Europese lijnen, zijn deze Russische Trakehners genetisch als niet verwant te beschouwen. Bijzonder is dat de Russische fokkerijdoelen heel anders waren en nog steeds zijn, dit kunnen voor het fokken van sportpaarden prima eigenschappen zijn.

Grote invloed
Twee paarden die de sport en de markt de laatste 10 jaar hebben veranderd zijn Totilas, KWPN gefokt en de merrie Matiné, Deens warmbloed.
Wat hebben deze paarden gemeen? (behalve hun Kostolany bloed) Zij zijn beide het resultaat van een kruising met een ander ras, deze eerste generatie hieruit kennen we ook als F1. Hun papier bestaat uit een vaderlijn die 100% Trakehner gefokt is en de moederlijn welke bij Totilas een Nederlandse en bij Matiné een Deense oorsprong heeft.

Doordat deze F1 paarden een bredere genenpool hebben, is het lastiger te voorspellen welke genen zij door zullen geven. Deze kunnen Trakehner zijn of uit de moederlijn, maar ook een combinatie van beide zijn. Bij Totilas komt er vanuit de moederlijn, NWP, Holstein en Engels Volbloed mee. Door de onvoorspelbaarheid van de brede genenpool kan je hiermee een topper fokken maar het fokresultaat kan ook een teleurstelling zijn.

Op zoek naar Vers Bloed
Om over een bredere genenpool te kunnen beschikken, heeft het Trakehner Verband in de personen van Lars Gehrmann en Neel-Heinrich Schoof onder andere in Frankrijk gezocht en hebben daar een groot aantal paarden bekeken. Het resultaat is dat er vier franse Anglo-Arabische hengsten zijn aangewezen, die door hun eigen prestaties van toegevoegde waarden kunnen zijn voor de fokkerij.

De hengsten zijn: Business, Vasnupied de Jonkiere, Fusain Du Defey en Don Giovanni de Bearne. Er wordt ook nu nog in andere landen verder gezocht naar geschikte hengsten. Het sperma van de Franse hengsten is verkrijgbaar via diepvries. Het Verband wil de fokkers ondersteunen die deze combinatie willen inzetten en een netwerk van dierenklinieken en artsen opzetten die gespecialiseerd zijn in diepvries. Het sperma is in die klinieken beschikbaar waardoor er snel en doeltreffend gebruik gemaakt kan worden van deze hengsten. Ook voor de Nederlandse fokkers is die ondersteuning mogelijk.

Merriemanagement
Minstens zo belangrijk als bloed en juiste combinatie van bloedlijnen is de fokmerrie. Zonder deze dames zijn we tenslotte nergens als fokker. Ulrike gaf dan ook met klem het belang van goed merriemanagement aan. Ze gaf als voorbeeld dat het Verband in 2015 zo’n 1200 dekkingen heeft geregistreerd, terwijl er in 2016 maar zo’n 800 veulens zijn aangemeld. Hoe kunnen we dit veulenpercentage van 63% omhoog krijgen? Overigens is dit al jaren zo , ook bij andere stamboeken.
Er moet daar een grote verbetering mogelijk zijn. Meer kennis lijkt de sleutel te zijn om dekkingen vaker te laten resulteren in een veulen. Ulrike gaf een uitleg over het hormonale stelsel van de merrie. Hoe het proces van hengstigheid precies verloopt en hoe je eventueel de merrie kan helpen door het gebruik van hormonen. Er werd uitgebreid ingegaan op de invloed van cyclus beïnvloedende medicijnen, maar ook van factoren als stress en grote sportprestaties kunnen een heel belangrijke rol spelen. Er moet een heel goed management om de merrie heen zijn om te zorgen dat zij zich kan bezig houden met het gezond ter wereld brengen van haar veulen, zij brengt de nieuwe generatie! De juiste dierenarts is in het fokbeleid van allergrootst belang. Het begeleiden van een merrie tijdens het dragend worden en dragend zijn is geen klus voor een dierenarts die paarden “erbij” doet. Er zijn ook overal in ons land gespecialiseerde dierenartsen die veel ervaring hebben, zij zijn op de keper beschouwd een betere keuze omdat hun ervaring bijdraagt aan het succes van een dekking. Een fokker moet in die korte periode waarin de merrie bevrucht moet worden precies weten wat de vervolgstappen zijn, niet opeens nog een hengst moeten uitzoeken en dan niet weten hoe het sperma naar Nederland te krijgen. Voorbereiding is hiervoor van groot belang. Er moet een A keuze zijn en bij onvoorziene omstandigheden ook een eventuele vervangende hengst. De merrie moet goed voorbereid het proces in gaan, haar conditie moet goed zijn, ze moet de juiste huisvesting hebben, het juiste voer etc. Het seizoen is nog vol in gang, veel veulens moeten nog geboren worden, hopelijk wordt het een heel goed jaar! De kennis die in deze Roadshow werd overgedragen inspireerde iedereen die er bij was. Een prachtig initiatief wat zeker voor herhaling vatbaar is!

Opvolging
Fokkers die meer willen weten , of de presentatie willen ontvangen kunnen mailen naar het bestuur of contact opnemen met Toon van Osch of een van de andere bestuursleden.
* veel dank aan Nicolien van Beek voor dit verslag van de Roadshow.