GP Programm
HET GP – PROGRAMM
Vroeger gold de zin: uit kwantiteit komt kwaliteit naar voren. Als er maar genoeg paarden gefokt worden, rolt er vroeger of later wel een kampioen uit. Helaas is de fokkerij tegenwoordig zo kostbaar dat experimenteren economisch haast niet meer uit kan. Bewust kiezen voor de best denkbare combinatie van (top)merrie en hengst moet kwaliteit bevorderen. Hiertoe heeft het Trakehner stamboek heeft in 2004 het ‘GP – Programm’ in het leven geroepen.
Het idee achter het GP-Programm (Gezielte Paarung) is niet nieuw. Al in Trakehnen werd volgens dit principe gefokt. Vanuit de grote fokkerij door heel Oostpruisen werden de beste merries en die hengsten, die zich als goede verervers hadden bewezen op de kleinere hengststation dependances, bijeen gebracht op het Haubtgestüt Trakehnen. Daar werden de beste merries en de beste hengsten met elkaar gekruist.
De huidige fokkerij bevindt zich in een moeilijke situatie. De dekaantallen lopen terug. Het is moeilijk je fokproduct kostendekkend af te zetten en er is door de Trakehner fokkers gekozen om binnen een gesloten stamboek te blijven fokken waardoor inbreng van vreemd bloed ter verbetering niet wordt toegestaan. Daarom is nu het GP-Programm in gesteld. De ‘Gezielte Paarung’, (doelbewuste kruising) is bedoeld om voor de beste merries in het stamboek de best passende hengst te zoeken. Voor iedere GP merrie zal er een fokadvies worden samengesteld door fokkerijleider Lars Gehrmann. In principe draagt hij 3 hengsten voor waarvan hij meent dat dit potentieel de beste combinatie zou kunnen vormen met deze merrie. Het is uiteindelijk aan de fokker om de keuze te maken. De juiste partner voor die ene individuele merrie… het zal duidelijk zijn dat dan ook niet elke hengst in aanmerking zal kunnen komen.
merries
Begin vorig jaar zei fokkerijleider Lars Gehrmann dit over het GP – programma: “We gaan uit van het merriebestand. Zij zijn de basis, niet de hengsten. De merries hebben in de loop van de geschiedenis van de fokkerij altijd een grote rol gespeelt. Trakehnen is beroemd om de hoge kwaliteit van het merriepotentieel. Dat wordt ieder jaar weer bewezen op de centrale stamboekopnames en door de kandidaten voor de titel “Jahressiegerstute’ (nationaal kampioene). Voor deze verkiezing worden juryleden van andere stamboeken, ook uit het buitenland, uitgenodigd en jaar op jaar verzekeren zij ons er van dat ze zo onder de indruk zijn van de kwaliteit die ze zien. Natuurlijk gaat het niet alleen om het exterieur en de natuurlijke bewegingen. Als het paard dan ook nog ‘rittig’ is (rijpaardentalent heeft) of een andere bijzondere aanleg, dan wordt het foktechnisch wel erg interessant. We willen door middel van dit fokprogramma de fokkers motiveren om deze, beste merries toch vooral in de fokkerij in te zetten”.
voorwaarden
Er zijn drie soorten voorwaarden waaraan een merrie, die wordt opgenomen in het GP programma, moet voldoen. Allereerst kan ze in aanmerking komen vanwege haar eigen prestaties in de sport. Ze kan GP-merrie worden door de kwaliteit van haar nakomelingen of ze kan directe verwanten hebben die bekend staan om hun kwaliteit. Foktechnisch is de tweede groep de belangrijkste. De kwaliteit van de nakomelingen. Het is nu meteen al duidelijk dat voor dit GP programma geen leeftijdsgrenzen gelden, want een merrie die haar kwaliteit via haar kinderen bewijst is zelf natuurlijk al op leeftijd.
in bestand
Het stamboek zoekt de gegevens van de beste merries op in haar bestand. In principe wordt er gekeken naar die merries die in 2004 en 2005 ingeschreven staan als zijnde actief in de fokkerij. Er wordt gekeken naar leeftijd, afstamming, maat en stamboek opnamepunten waarbij van 56 punten wordt uitgegaan. Verder worden er sportgegevens verzameld en worden de resultaten van de merrie verrichtingstest meegenomen. Uiteraard zij deze gegevens niet geheel objectief, maar het positieve moet hieruit gefilterd worden.
Rittigkeit
Hier zijn de cijfers voor Rittigkeit en de basis bewegingen van hoogste betekenis. Er moeten immers sportpaarden gefokt worden. In ieder geval horen alle merries met de titel Elite Stute hierbij.
Op basis van de 56 punten bij stamboekopname komen we aan een merrie aantal van 180 à 250. Verder zullen merries die het goed in de sport doen worden benaderd. Ook merries die uit interessante bloedlijnen komen of dochter zijn van een zich in de grote sport bewezen hebbende vaders (denk aan kinderen van b.v. een Abdullah, Biotop, Chronos, Heuriger, Partout of een Waitaki) of dochter zijn van erkende prestatie verervers of specialisten als Bajar of Habicht, Hockey, Kassius en Nerv.
populatie analyse
Het is een heel werk om alle gegevens bij elkaar te zoeken, maar nu kunnen we dit en het betekent meteen een analyse van de populatie.
Het is de bedoeling dat het GP-merrie zijn als een titel wordt ervaren. Uiteindelijk zal het om een groep van ongeveer 350 merries gaan op een bestand van rond de 4000 merries. Zo zullen ook lang niet alle merries waarvan de eigenaren graag mee zouden doen in dit programma inderdaad kunnen deelnemen.
De eigenaar van een uitgezochte merrie krijgt bericht. In een brief wordt duidelijk gemaakt dat zijn merrie een bijzondere status heeft en dat het stamboek drie hengsten willen aanbevelen als basis voor zijn fokkeuze.
eer
Het is een erezaak om uitgekozen te worden als merrie.
Dit geldt ook voor de hengst. Een hengst die uitgezocht is als GP hengst, of het nou om één merrie gaat of om tien, heeft al een bijzondere status.
Het Verband benadert de hengstenhouders dan ook om de eigenaar van een GP merrie speciale service te verlenen zoals b.v. korting op het dekgeld. Het Verband denkt hierbij aan een korting van wel 50 %.
GP titel
Uiteindelijk wordt er een veulen geboren. Ook dit krijgt de GP titel. Of het inderdaad de verwachte kwaliteit heeft zal de toekomst moeten bewijzen. Het is hiermee duidelijk dat er wel een jaar of 6 à 7 over heen zal moeten gaan voordat de eerste resultaten van het GP programma kenbaar zullen worden. Het is immers lange termijn strategie.
Update GP-Programm voor 2005:
Het GP –programma draait inmiddels een jaar. In het Trakehner Hefte van maart staat nieuws over de laatste ontwikkelingen. Zo is belangrijk om te weten dat het aantal merries dat in voor het GP programma ingezet wordt nu met 100 is uitgebreid naar precies 637. Daaraan is de nodige discussie binnen het stamboek aan vooraf gegaan. Men wil zo veel mogelijk goede merries de kans geven aan dit programma mee te doen en daarom zijn de criteria uitgebreid.
nieuwe criteria
Er zijn nu merries uitgezocht uit de Nieuwe Bundesländern, merries met (Duitse) L sportresultaten en een winstsom van meer dan €1000 en merries die een goede verrichtingstest hebben afgelegd en tevens met hoge punten zijn opgenomen in het stamboek op de exterieurbeoordeling.
Eigenaren van deze merries hebben begin dit jaar een brief hierover gekregen van het Verband net als de hengstenhouders.
vragenlijsten
Van merries die vorig jaar al meededen wil het stamboek natuurlijk het een en ander weten. Hoe is het programma gevallen, is de merrie drachtig, enz. enz. De uitkomst van de enquête zal gebruikt worden om ervaringen te bundelen en een koers uit te zetten voor de toekomst.
opschoning
Het opstarten van het GP programma betekende ook een opschoning van het merriebestand. Zo bleken diverse uitgezochte merries niet meer voor de fokkerij beschikbaar. Als een eigenaar twee jaar niet reageert op toenadering van het stamboek dan gaat men er vanuit dat er geen belangstelling is voor dit fokprogramma. De bovengrens voor deelnemende merries qua leeftijd blijft op 25 jaar gesteld.
Vorig jaar deden 441 merries mee en dit jaar zijn daaraan nog 195 toegevoegd. De jongsten zijn 4 jaar. Het verwerken van de gegevens van de 3 jarigen die voor het eerst uitkomen in de sport of op keuringen verschijnen, is eenvoudigweg niet in een seizoen realiseerbaar.
passend
Het gaat allemaal in dit programma om de keuze voor een passende hengst. Hierbij gaat het niet zozeer om de hengst met de beste fokresutaten in de statistieken, maar het gaat om de beste combinatie van hengst en merrie en die blijft heel individueel bepaald.
Ongetwijfeld heeft het GP programma er mede toe bij gedragen dat voor het eerst sits 10 jaar er weer meer merries gedekt werden dan vorig jaar. Goede merries moeten kinderen krijgen!
reductie
Vrijwel alle hengstenhouders die een GP merrie kregen aangeboden zijn in hun dekgeld de merriehouder tegemoet gekomen. Dit is echter geen verplichting.
Het stamboek heeft verder besloten om aan de veulenbeoordeling geen verstrekkende waarde toe te kennen. De verwachtingen van de kwaliteit van de GP veulens moet ook gerelativeerd worden want, het gaat hier immers maar om een exterieurwaarde en dit zegt niets over sporttalent en Rittigkeit. Dit komt immers pas veel later naar voren. Wel zullen de GP veulens dit vermeld krijgen in hun paspoort om de waarde van hun afstamming extra te benadrukken.
helaas
Het is helaas inmiddels gebleken dat een groot deel van de uitgezochte merries dit jaar geen veulen zal krijgen.Ze werden niet dragend of hebben geresorbeerd.
melden
Het stamboekbestuur stelt verder voor dat de fokkers van een GP veulen dit snel meldt aan de fokkerij gewest voorzitter (voor Nederland is dat de voorzitter van het Rheinland de heer Ulrich Greving) zodat die naar het veulen kan komen kijken. Dan kan er snel, nog in de veulenhengstigheid, overlegd worden welke hengst er voor de nieuwe dekking kan worden overwogen. Het is immers in een fokkerij die over heel Duitsland (en Nederland en België!) verspreid is geen doen voor de fokkerijleider om ieder GP veulen apart direct te komen bekijken. Het is uiteraard wel gewenst dat deze veulens hun opwachting maken bij de keuringen waar Lars Gehrmann zeker bij is. Dat zullen in ieder de geval de Centrale merrie stamboekopnamedagen per gewest zijn. Voor Nederlandse fokkers is dat dus in mei op de terreinen van Gestut Domselshof te Kerken.
HC
